Definicja hamulców
Pneumatyczny układ hamulcowy
W przyczepach ciężkich, w pojazdach ciężarowych, a także...pociągach stosuje się układy hamulcowe pneumatyczne. Układ hamulcowy pneumatyczny utrzymuje wysokie ciśnienie w układzie. Hamulec pneumatyczny hamuje gdy ciśnienie spada. Spadek ciśnienia następuje gdy kierowca uruchamia hamulec, który uruchamia zawór pneumatyczny zmniejszający ciśnienie w układzie co powoduje uruchomienie hamulców kół. Do podtrzymania ciśnienia w układzie hamulcowym służy sprężarka (najczęściej napędzana silnikiem pojazdu). Zaletą układu pneumatycznego jest to, że po zatrzymaniu silnika kierowca może jeszcze zatrzymać pojazd oraz przy zerwaniu przewodów pneumatycznych hamulec natychmiast zacznie działać i zatrzyma pojazd.
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/System_hamulcowy_samochodu#Pneumatyczny_uk.C5.82ad_hamulcowy
Do czego służą sprężarki?
Z czym może się kojarzyć coś takiego jak sprężarka powietrza?
Bez wątpienia pierwszą myślą będą urządzenia używane w warsztatach. Czyli duży, solidny pojemnik ze stali na sprężone powietrze i połączony z nim silnik z kompresorem. Takie maszyny czy narzędzia mają bardzo szerokie zastosowanie - od pompowania opon samochodowych po malowanie natryskowe i napędzanie kluczy udarowych. Czyli takich fajnych kluczy wydających dość charakterystyczny dźwięk a służących do np. odkręcania kół.
Jednak sprężarki to nie tylko urządzenia warsztatowe - to również elementy układów hamulcowych samochodów ciężarowych. Co ciekawe to właśnie pneumatyczne a nie hydrauliczne układy hamulcowe są stosowane w ciężarówkach. Tak więc każdy TIR czy też ciężarówka ma na swoim pokładzie sprężarkę/kompresor i zasobnik sprężonego powietrza. Dlatego przy hamowaniu słuchać z ich strony takie "psssyyt".
Pneumatyczne hamulce
W samochodach osobowych hamulce działają na takiej zasadzie, że jeśli kierowca nie trzyma nogi na pedale hamulca to samochód może się swobodnie toczyć. Dopiero naciśnięcie hamulca powoduje dociśnięcie szczęk hamulcowych do bębna lub klocków hamulcowych do tarcz. Do przeniesienia siły z nacisku na pedał na sam mechanizm hamulca stosowany jest płyn. Czyli są to hydrauliczne układy hamulcowe.
W ciężkich samochodach ciężarowych np. TIRach hamulce działają w sposób odwrotny. Jeśli w układzie nie ma ciśnienia to szczęki lub klocki hamulcowe są dociśnięte do powierzchni hamowania. Dopiero jeśli sprężarka powietrza zbuduje odpowiednio duże ciśnienie to równoważy ono docisk i szczęki hamulcowe się podnoszą umożliwiając jazdę. W momencie kiedy kierowca wciśnie pedał hamulca to otwierany jest zawór przez który jest upuszczane ciśnienie i szczęki hamulcowe ponownie są dociskane do powierzchni hamowania. Taki system ma dużą zaletę - w przeciwieństwie do hydraulicznego w momencie uszkodzenia przewodów czy rozszczelnienia układu pojazd jest zatrzymywany.
Gdzie się stosuje sprężarki?
Sprężarki stosowane są wszędzie tam gdzie potrzebne jest powietrze lub inne gazy pod ciśnieniem.
Bardzo często można spotkać te urządzenia w samochodach. Najprostszym przykładem są turbosprężarki pracujące z silnikiem samochodowym. Działają one na zasadzie wykorzystania spalin silnika do napędzania turbiny gazowej połączonej ze sprężarką. Ta sprężarka z kolei dostarcza powietrze do dolotu silnika. Takie rozwiązanie znacznie poprawia efektywność silnika.
Oprócz tego sprężarki stosowane są w samochodach ciężarowych do napędzania pneumatycznych układów hamulcowych. Służą tam do utrzymywania wysokiego ciśnienia umożliwiającego funkcjonowanie hamulców.
Kolejnym miejscem związanym z motoryzacją gdzie wykorzystywane są sprężarki są warsztaty samochodowe. W nich wykorzystywane są kompresory połączone ze zbiornikiem sprężonego powietrza. Przy pracach mechanicznych są wykorzystywane do napędzania narzędzi pneumatycznych - np. kluczy udarowych. Również stosowane są do przedmuchiwania i czyszczenia. Natomiast w warsztacie lakierniczym sprężarki stosowane są do malowania natryskowego.